The colour of the mind...
Neerpelt Met een veertigtal AMC-cursisten en liefhebbers zaten we op die avond in de Toonzaal om te luisteren naar Bert Cornelis als sitar-kunstenaar. Hij begon na het stemmen van zijn instrument, dat enige tijd in beslag nam, met een inleidend stukje sitar. Met deze korte muzikale introductie had hij letterlijk de toon gezet om ons in te wijden in het sitarspel. Eerst vertelde hij over de bouw van het instrument. Zo heeft de sitar naast melodiesnaren, ook ritmesnaren en resonatiesnaren. Hij liet ons ook kennismaken met de typische structuur van de klassieke Indiase muziek die op de sitar gespeeld wordt. Het belangrijkste element van deze muziek is de raga. Dit is het kader of het raamwerk van noten en intervallen waarbinnen de sitarspeler volgens bepaalde regels kan improviseren. De verschillende ragas worden verbonden aan bepaalde emoties en uren van dag. De emotie noemt men rasa en geeft aan de toehoorder de “colour of the mind”.
Typisch voor de speelwijze van de sitar is dat de speler letterlijk verbonden is met het instrument. Dit komt door de speciale lotushouding waarin de speler zit. Van kop tot teen voelt de muzikant zijn instrument. Het klanklichaam rust op de wreef van de voet en heeft van boven een zogenaamde tumba, een bol om de klank te laten resoneren met een opening naar zijn eigen oor. Bert heeft de sitar leren bespelen bij de Indiase grootmeester Pandit Ashok Pathak en beschreef dat de band met de meester-leraar heel bijzonder is. De leerling wordt letterlijk ingewijd in de muzikale geheimen van zijn leraar en belooft hem te volgen .
Tot slot speelde Bert Cornelis een raga die bestemd is voor het negende en tiende uur van de avond en die nauw aansloot bij het licht van dat tijdstip en de sfeer die dan in de lucht hangt. Een kwartier lang kon hij ons boeien met subtiele klanken die ons deden wegzinken. Soms zacht en intiem, dan weer een waterval aan klanken waarbij we de indruk kregen dat er meerdere muzikanten op het podium zaten.
Met een zeker licht gevoel in mijn hoofd heb ik afscheid genomen van Bert die onze muzikale en emotionele wereld heeft verbonden met dit wonderlijk instrument.
Pol Fransen (cursist AMC M3)